Tytuł: ZUS na ryczałcie – jak płacić mniej? Poradnik i najczęstsze błędy!
Autor: Paweł Król
Data publikacji: 24 czerwca 2025
Ostatnia aktualizacja: 24 czerwca 2025
ZUS na Ryczałcie 2025 – Co Musisz Wiedzieć, By Nie Przepłacać

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to popularna forma opodatkowania, zwłaszcza wśród freelancerów, programistów, specjalistów IT, copywriterów czy drobnych usługodawców. Jednak wielu przedsiębiorców nie zdaje sobie sprawy, że składki ZUS na ryczałcie można zoptymalizować, a błędne deklaracje mogą ich sporo kosztować.
Oto krótki przedsmak tego, co znajdziesz w tym artykule:
- Jak prawidłowo obliczyć składki ZUS przy ryczałcie?
- Jakie progi przychodu mają wpływ na wysokość składki zdrowotnej?
- Jak uniknąć kar i odsetek przez błędy w ZUS DRA?
- Co z ulgą na start i małym ZUS Plus?
- Jak zaplanować płatności składek, by nie przepłacić?
Czytaj dalej i dowiedz się, jak nie popełnić kosztownych błędów przy rozliczaniu ZUS na ryczałcie.
Spis treści:
- Jak działa ZUS na ryczałcie?
- Składka zdrowotna na ryczałcie – 3 progi
- ZUS DRA – najczęstsze błędy przedsiębiorców
- Mały ZUS Plus a ryczałt – czy się opłaca?
- Ulga na start i składki preferencyjne
- Optymalizacja składek – praktyczne wskazówki
- Podsumowanie: Jak płacić mniej i spać spokojnie
Jak działa ZUS na ryczałcie?
Ryczałt to uproszczona forma rozliczania podatków, jednak ZUS działa tu na innych zasadach niż w skali podatkowej. Głównym wyzwaniem jest prawidłowe ustalenie składki zdrowotnej i wybranie ewentualnych ulg.
W ramach ryczałtu przedsiębiorca:
- Płaci składki społeczne tak samo jak inni (podstawowe, mały ZUS, ulga na start).
- Składkę zdrowotną ustala na podstawie przychodu rocznego, a nie dochodu.
- Nie może odliczyć składki zdrowotnej od podatku.
Składka zdrowotna na ryczałcie – 3 progi
Od 2022 roku składka zdrowotna na ryczałcie zależy od osiągniętego rocznego przychodu. W 2025 obowiązują następujące progi:
- Do 60 000 zł przychodu – składka 419,46 zł miesięcznie
- Od 60 000,01 zł do 300 000 zł – składka 699,11 zł
- Powyżej 300 000 zł – składka 1 258,39 zł
Ważne: Próg określasz na podstawie przychodu z poprzedniego roku. Jeśli zacząłeś działalność w tym roku, stosujesz najniższy próg.
ZUS DRA – najczęstsze błędy przedsiębiorców
Deklaracja rozliczeniowa ZUS DRA dla ryczałtowców może wydawać się banalna, ale w praktyce błędy zdarzają się często:
- Niezgłoszenie zmiany progu składki zdrowotnej
- Niepoprawny kod tytułu ubezpieczenia
- Brak terminowego złożenia DRA – nawet jeśli kwoty się nie zmieniają
- Opóźnienia w płatności składek – skutkują naliczaniem odsetek
Wskazówka: DRA składa się co miesiąc, nawet jeśli składki się nie zmieniają.
Mały ZUS Plus a ryczałt – czy się opłaca?
Mały ZUS Plus to ulga dla przedsiębiorców, którzy mają niskie dochody (poniżej 120 tys. zł rocznie) i działają już dłużej niż 30 miesięcy. Można z niego skorzystać także przy ryczałcie, ale uwaga – liczy się dochód, nie przychód.
Warunki:
- Dochód nie może przekroczyć 120 tys. zł
- Przychód nie może przekroczyć 360 tys. zł
- Trzeba złożyć ZUS DRA z wyliczeniem podstawy
Dobrze wiedzieć: Mały ZUS Plus zmniejsza składki społeczne, ale nie składkę zdrowotną.
Ulga na start i składki preferencyjne

Nowi przedsiębiorcy mają prawo do:
- Ulgi na start – 6 miesięcy bez składek społecznych (tylko zdrowotna)
- Składek preferencyjnych – kolejne 24 miesiące składki społeczne liczone od niższej podstawy
Uwaga: Ryczałtowcy również mogą korzystać z tych ulg, ale muszą pilnować terminów zgłoszeń do ZUS (ZUA, ZZA).
Optymalizacja składek – praktyczne wskazówki
Jak legalnie płacić mniej?
- Zaplanuj przychody tak, by nie przekroczyć wyższego progu zdrowotnego
- Zgłoś się do Małego ZUS Plus, jeśli się kwalifikujesz
- Monitoruj przychody w trakcie roku – możesz zmienić próg w styczniu
- Skorzystaj z ulgi na start – nawet jeśli pracujesz w usługach IT
- Pilnuj terminów ZUS – każdy dzień zwłoki to ryzyko odsetek
Podsumowanie: Jak płacić mniej i spać spokojnie
Rozliczanie ZUS na ryczałcie może być proste – o ile rozumiesz zasady gry. Wysokość składki zdrowotnej zależy tylko od przychodu. Jeśli planujesz mądrze, korzystasz z ulg i składasz DRA na czas, możesz zaoszczędzić nawet kilka tysięcy złotych rocznie.
Nie daj się zaskoczyć – planuj, licz i rozliczaj się świadomie.